Ευρωπαϊκή ενίσχυση Ιταλών Μελισσοκόμων: Συμβολή στη Διάσωση των ι/Μελισσών και το Χρονικό ενός Ταξιδίου με Αίσιο Τέλος
Σε συνέχεια του ερωτήματος της ΟΣΜΕ (ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ)
για τον τρόπο ενίσχυσης των Ιταλών Μελισσοκόμων στο πλαίσιο των εκτάκτων συνθηκών που
επικρατούν, με αφορμή την έγκριση τροποποίησης του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027¹ της Ιταλίας (30.09.2024)²,
επικοινωνήσαμε με τον Giuseppe Cefalo, Πρόεδρο της UNAAPI (Εθνική Ένωση Ιταλών Μελισσοκόμων) από τον οποίο αρυσθήκαμε τις ακόλουθες πληροφορίες:
Η κλιματική αλλαγή έχει αναμφίβολα επηρεάσει αρνητικά τη μελισσοκομία στη χώρα, αυξάνοντας την ανάγκη για επείγουσες επεμβάσεις προκειμένου να διασωθούν οι μέλισσες από την ασιτία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εκτόξευση του κόστους παραγωγής, ιδιαίτερα κατά την περίοδο ανθοφορίας, όταν οι μέλισσες, λόγω δυσμενών συνθηκών, δεν μπορούσαν να συλλέξουν επαρκή ποσότητα νέκταρ και αναγκάζονταν να καταναλώσουν γρήγορα τα αποθέματά τους.
Η τροφή διάσωσης, που απαιτείται σε τέτοιες περιπτώσεις, έχει γίνει ένα από τα μεγαλύτερα έξοδα για τους Ιταλούς μελισσοκόμους τα τελευταία χρόνια. Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την κατάσταση, η Unaapi απευθύνθηκε στην Επιτροπή Καθοδήγησης και Παρακολούθησης του τομέα της μελισσοκομίας στο Ι/Υπουργείο Γεωργίας, ζητώντας τη συμπερίληψη της τροφής διάσωσης στις επιλέξιμες για χρηματοδότηση δραστηριότητες, σύμφωνα με τον νέο κανονισμό 2115 της ΕΕ.
Παρά τις αρχικές αντιδράσεις από τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής και την απόρριψη του αιτήματος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Unaapi επέμεινε. Μετά την αρχική απόρριψη, η Ένωση συνεργάστηκε με το Ι/Υπουργείο για να υποβάλει ένα νέο αίτημα, αυτή τη φορά βασισμένο στο ισπανικό μοντέλο χρηματοδότησης, που υποστηρίζει τη διατροφή των μελισσών για λόγους καλής διαβίωσης και υγείας των ζώων, ειδικά μετά τη χρήση φαρμακευτικών προϊόντων που μειώνουν τα αποθέματα τροφής των μελισσών.
Αν και το ισπανικό μοντέλο απορρίφθηκε επίσης, η επιμονή της Unaapi και η αλλαγή στη σύνθεση των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων μετά τις ευρωεκλογές του 2024 έδωσαν νέα ώθηση στην υπόθεση. Το νέο αίτημα πρότεινε τη δημιουργία αποθεματικού τροφίμων για χρήση από τους μελισσοκόμους σε περιόδους πιστοποιημένων δυσμενών καιρικών συνθηκών, με τη συμμετοχή του ISMEA³ ως αρμόδιο φορέα για την πιστοποίηση των κλιματικών φαινομένων.
Μετά από λεπτομερείς διευκρινίσεις και διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το αίτημα εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 2024, επιτρέποντας τη χορήγηση χρηματοδοτικών ενισχύσεων για την τροφή διάσωσης σε περιόδους κλιματικής έκτακτης ανάγκης.
Η τελική έγκριση του μέτρου αποτελεί σημαντικό βήμα για την ιταλική μελισσοκομία, καθώς θα βοηθήσει στη συγκράτηση του κόστους παραγωγής, χωρίς όμως να επιλύει πλήρως τα δομικά προβλήματα του κλάδου. Παρά τις τεχνικές προκλήσεις και τις λεπτομέρειες που απομένουν να καθοριστούν, η επιμονή της Unaapi αποδεικνύει την αξία της συλλογικής δράσης και της συνεργασίας με τους αρμόδιους φορείς.
Το μέτρο αυτό αποτελεί εμβληματικό παράδειγμα της δυνατότητας να προστατευτεί η μελισσοκομία από τις αυξανόμενες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, ενώ παράλληλα ενισχύεται η βιώσιμη παραγωγή μελιού και η καλή διαβίωση των μελισσών. Η επιτυχημένη έγκριση της χρηματοδότησης στηρίζεται στην τεκμηρίωση των κλιματικών επιπτώσεων και μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για την προστασία των μελισσών και στην Ελλάδα, ενισχύοντας τη βιωσιμότητα της μελισσοκομίας.